Наш гід для аматараў скульптуры: Мінск

img_1277_1

Помнік Перамогі

Помнік Перамогі з'яўляецца галоўным сімвалам Мінска і кампазіцыйным цэнтрам горада наогул. Помнік з'явіўся на былой Круглай плошчы ў 1954 г.. Ён прысвечаны беларускім партызанам і савецкім воінам. Амаль цалкам разбураны падчас Другой сусветнай вайны, Мінск быў адноўлены пасля 1945 года. Чатыры бакі мемарыяла распавядаюць пра рознае бронзавымі барэльефамі: "9 мая 1945", "Савецкая Армія ў Вялікай Айчыннай вайне", "Беларускія партызаны" і "Слава загінуўшым героям". Граніт для гэтай калоны быў прывезены з Украіны.

Архангел Міхаіл

Чатыры з паловай метры - гэта вышыня скульптура Міхаіла Арханёла, праймае вялікую змяю, была ўстаноўлена ў пярэдняй частцы Чырвонага (з чырвонай цэглы) сабора (Касцёл Святога Сымона і Святой Алены). Царква была скончаная ў 1905 году польскім архітэктарам Томашам Паяздерскім, які аформіў яе ў гатычным і рамантычным стылях. Чырвоныя цагліны былі перавезены з Польшчы. Пасля рэвалюцыі 1917 года храм выкарыстоўваўся Дзяржаўным польскім тэатрам, а ў савецкія часы ён выкарыстоўваўся ў якасці Дома кіно. У 1990 годзе будынак быў вернуты каталіцкай царкве. У 1996 годзе з'явілася бронзавая скульптура анёла, створаная Ігарам Голубевым. Архангел Міхаіл з'яўляецца традыцыйным анёлам-захавальнікам Беларусі.

Якуб Колас

Якуб Колас з'яўляецца нацыянальным паэтам Беларусі, класікам беларускай літаратуры. Яго знакамітая паэма «Новая зямля» паказвае жыццё простых людзей у вёсцы канца 19-га стагоддзя. У 1920-я гады сучасная плошча Якуба Коласа была пустым полем з некалькімі дамамі паблізу. У 1960-я яе рэканструявалі. 3 лістапада 1972 у 90-ы дзень нараджэння Коласа скульптарам Заірам Азгурам быў зроблены вялікі скульптурны ансамбль у яго гонар. У цэнтры ансамбля - пісьменнік у доўгім паліто, які сядзіць на скале. Побач з Коласам размешчаны сцэны з яго кніг "Сымон-музыка" і "Дрыгва".

Максім Багдановіч

Перад легендарным будынкам тэатра оперы і балета, у парку Вялікага тэатра, ёсць помнік вядомаму беларускаму паэту, які пражыў кароткае (26 гадоў) жыццё - Максіму Багдановічу. Аўтарам манумента з'яўляецца беларускі майстар мастацтваў Леў Гумілеўскі, добра вядомы сваёй скульптурай класічнага паэта Янкі Купалы, чый помнік з'явіўся і ў Маскве ў 2005 годзе на Кутузаўскім праспекце.

Янка Купала

Гэта класік беларускай літаратуры, адзін з заснавальнікаў сучаснай нацыянальнай літаратуры. Купала быў адным з лідэраў беларускага адраджэння. Яго творы сталі летапісамі беларускай нацыі, адлюстраваннем нашага нацыянальнага характару і менталітэту. Да Другой сусветнай вайны на беразе Свіслачы, дзе жыў гэты вялікі беларускі паэт, былі толькі драўляныя дамы. У 1959 годзе на гэтых месцах быў адкрыты літаратурны музей. Цяпер гэтае месца з'яўляецца адным з самых утульных ў Мінску - гэта парк імя Янкі Купалы. Помнік з бронзы і граніту вышынёй шэсць з паловай метраў быў усталяваны тут замест іншага манумента. Скульптура ўзвышаецца над легегнарнай папараццю, якая зацвітае толькі аднойчы ў год (у Купальскую ноч на 7 ліпеня).

Выспа слёз

Мужнасць і выспа Слёз (або Смутку) з'явілася 3 жніўня 1996 гады на беразе ракі Свіслач, у Траецкім прадмесці - гістарычным цэнтры Мінска. Гэты помнік прысвечаны беларускім воінам, якія загінулі ў баі далёка ад роднай зямлі ў савецкі час. Унутры невялікя каплічкі, дзе запісана 771 імя беларусаў, якія загінулі ў Афганістане. Таксама на сценах капліцы ёсць сцэны з Бібліі. У пярэдняй частцы мемарыяла ёсць вялікая скала з бронзавай іконай Божай Маці, у цэнтры крыжа капліцы - рубінавы камень. Элементамі мемарыяльнага ансамбля з'яўляюцца 5 званоў і фігура анёла. Зараз гэта месца ўжо не з'яўляецца паломніцтвам тужлівых. Бо жыццё працягваецца!

Адам Міцкевіч

Бронзавы помнік Адаму Міцкевічу, вядомаму беларускаму паэту, з'явіўся ў 2003 годзе ў Мінску (на скрыжаванні вуліц Няміга і Раманаўская Слабада). Міцкевіч удзельнічаў у польска-беларускім паўстанні супраць цара Мікалая ў 1831. Ён быў сапраўдным рамантыкам і добрым сябрам А. С. Пушкіна. Хоць Адам Міцкевіч пісаў на польскай мове, галоўнай тэмай яго вершаў заўсёды была яго родная Беларусь: «Пан Тадэвуш», «Дзяды» - сцэны з гэтых вядомых вершаў адбываюцца на беларускай зямлі. Скульптура паэта гарманічна ўпісваецца ў ўтульны парк. Цяпер ён таксама названы ў гонар беларускага паэта.

Францыск Скарына

Першы беларускі і ўсходнеславянскі кнігадрукар, прафесар з найстарэйшага беларускага горада Полацка, адна з найвялікшых культурных персаналій 16-га стагоддзя. Надрукаваная ў 1517 годзе ў Празе яго «Руска Біблія» - гэта першая друкаваная кніга на тэрыторыі Беларусі, Украіны і Расіі той эпохі. Францішак быў вялікім чалавекам свайго часу - ён служыў сакратаром біскупа ў Вільні (цяпер Вільнюс), сустрэў Марціна Лютэра ў Германіі, наведаў Маскву з культурнай місіяй. У 1506 годзе ён скончыў Падуанскі універсітэт са ступенню доктара медыцыны. Аўтар скульптуры Скарыны Алесь Драніца. Ідэя паставіць помнік рэалізоўвалася на працягу 15 гадоў: з 1989 года шукаць адпаведнае месца для гэтага. Нарэшце скульптура першага беларускага кнігадрукара з'явілася там, дзе яна павінна быць - каля Нацыянальнай бібліятэкі, адкрытай крыху пазней, у 2006 годзе.

Экіпаж

Плошча Свабоды - адна з цэнтральных плошчаў горада з 16-га стагоддзя. У 16 стагоддзі назва плошчы была іншай: «Верхняя рынкавая». Плошча ператварылася ў Саборную (сінадальную) у 19-м стагоддзі. У сярэднія стагоддзі там знаходзіўся магістрат - галоўны муніцыпальны орган. Шведскі кароль Карл XII, Вялікі князь Украіны Іван Мазепа, генерал Напалеона Даво, амаль усе расійскія імператары і заснавальнік незалежнай Польшчы Юзэф Пілсудскі, - усе яны бывалі тут. Бронзавая скульптура падводы з'явілася зусім нядаўна - яе паставілі да 940-годдзя з дня нараджэння Мінска на плошчы Свабоды. Гэта адна з работ Уладзіміра Жбанава. Скульптура адлюстроўвае дзень з жыцця губернатара Мінска, які накіроўваецца ў дом, пакінуўшы карэту.

Хлопчык з лебедзем

Доўгі час адзіным прыкладам еўрапейскай паркавай скульптуры быў "Хлопчык з лебедзем". Ён быў усталяваны ў цэнтры Аляксандраўскага парку як фантан ў 1874 г. італьянскім скульптарам Леанарда Берніні. Да пачатку 1970-х гадоў вакол фантана сядзелі зялёныя жабы, але цяпер сапраўднымі гаспадарамі гэтага месца сталі галубы. У 1970-х падлеткі далі скульптуры пацешную мянушку «Панікоўскі і гусь» (персанаж папулярнага гумарыстычнага рамана «Дванаццаць крэслаў»). 

Часы году

Праспект Пераможцаў з'яўляецца адным з самых прыгожых у беларускай сталіцы. Яго высокія будынкі ствараюць неверагодныя віды, якія адкрываюцца з супрацьлеглага берага Свіслачы. На беразе ракі - жывапісныя паркі, сады з утульнымі мастамі і лаўкамі ў вінтажным стылі. Даўжыня праспекта складае 9 км ад вуліцы Няміга да самай кальцавой дарогі! Дэкаратыўныя скульптуры з'явіліся на адным з бакоў праспекта ў 1982 годзе, калі чатыры скульптары ўсталявалі тут чатыры манументальныя сцэны: «Каляды», «Прыход вясны», «Купальская ноч», і «Восень». Сцэны прысвечаны традыцыйным святам сезону, якія беларусы штогод святкуюць са старажытных часоў.

Чытаць таксама

Нясвіжскі палац

Нясвіжскі палацава-замкавы комплекс з'яўляецца адным з найпрыгажэйшых і найбольш вядомых замкаў Беларусі. Яго выбітная архітэктура, паркавы ансамбль з'яўляюцца гістарычнымі і культурнымі каштоўнасцямі краіны, і ў 2006 годзе ён быў дададзены да спісу Сусветнай Спадчыны ЮНЕСКА.

Невідавочныя славутасці для тых, хто ўжо ўсё бачыў

Калі заезджаныя турыстычныя маршруты ўжо паднадакучылі, хочацца чагосьці свежага і цікавага, але часу не так шмат, можна выбраць некалькі пунктаў з нашага спісу. Тут і праўда ёсць чаму здзівіцца.

Ліда. Падарожжа ў казку

Назва Ліда паходзіць ад назвы ракі Лідзея. Яго паходжанне звязана з літоўскім найменнем Ліда - Лідзімас, што азначае зліццё, скіданне (абазначэнне вырубкі лясоў). Паколькі Ліда - невялікі горад, у ім усяго 2 атэлі. Раім спыніцца ў гасцініцы ў Гродне, а адтуль прыехаць у Ліду.